Update Hasselt – Maastricht line

A planned tram line between Hasselt and Maastricht will use an old railway line, Belgian line 20. The project has been delayed for years, but the political decision-making process is now active. Construction has not started, however, and this is the current state of the track (at Lanaken in mid-2019).

The planned tram line is a Flemish project, rather than an international project. It is primarily a tram line into Hasselt, but extending it to Maastricht makes it ‘cross-border infrastructure’ – which attracts extra EU subsidies. The city of Maastricht does not have much faith in the project either, and refuses to pay for an extension to the station.

Current status and plans

Hasselt and Maastricht are about 30 km apart. The rail line east of Hasselt is Belgian Line 34 to Liège, also an international freight route. At Bilzen it turns south, and the old line 20 diverges (at Beverst Junction). The line from there to Lanaken is abandoned and overgrown: it was closed in 1992. The section from Lanaken to Maastricht was restored in 2007, but no longer carries traffic. The line passes the northern edge of Maastricht, and crosses the Maas to the main station. (Map: line 20 in red, base OpenTopoMap).

The planned tram line starts at Hasselt Station, but it would not follow the existing rail line there. It would run north of the city centre, and then along the N702 road out of Hasselt. It would then turn off, through the university campus, to rejoin the rail line. The tram would then use separate track, alongside Line 34, to Bilzen (Beverst Junction).

From the junction, it would continue on the old alignment of line 20. At the edge of Maastricht, the tram would leave the old line, and use new tram tracks, along the Boschstraat, to reach a riverside tram stop on the Maas Boulevard. This stop is at the edge of the city centre, but the station is on the other side of the river. There will be no direct connection with national and regional trains, including the new regional service to Aachen.

So the planned tram line is not well integrated in a regional network. It will provide a link from Hasselt to the badly located university campus, but with only three stops in Hasselt and two in Maastricht, it cannot function as an urban tram line either.

Train as alternative

The defects of the planned line have been criticised since it was first announced, and restoration of the railway was proposed instead. A more extensive upgrade to a regional rail line Hasselt – Maastricht was also proposed at this blog.

A serious upgrade would begin with sufficient capacity at Maastricht station, and goed interchange. Trains on the Hasselt line would cross the path of Intercity trains using the western platforms, and a new grade-separated junction may be needed. It would be logical to combine that option with replacement of the existing Maas rail bridge. The new bridge would be further north, and the approach line must cross the ring road viaduct, but otherwise there is enough space available. After the new bridge, trains would rejoin the existing alignment, across the river from Borgharen.

The line to Lanaken, as restored in 2007, is single-track, and must be doubled. Approaching Lanaken it crosses a canal on bridge over an antique lock, which must be replaced. In Lanaken itself, the line would be shifted to the north side of the main road, a shift already planned for the tram line. A new station would then adjoin the town centre.

West of Lanaken, the old line originally ran straight to Eigenbilzen. It was relocated when the Albert Canal was built, with a bridge at Gellik. The result was an S-bend in both railway and the canal, which could be eliminated by a new bridge, further west.

At Eigenbilzen the line is in cutting: at Munsterbilzen it is at street level, but there is enough room for an underpass. The line then passes through forest at Groenendaal: this is a protected landscape, but no intrusive work is needed. After passing the northern edge of Bilzen, it joins the Liège – Hasselt line (Line 34), about 2 km north of Bilzen station. A new grade-separated junction is needed here.

The high-speed line Hasselt – Maastricht which was proposed here earlier, would also follow Line 34. That does not exclude use of the existing double-track line, by regional trains from Maastricht. The line would need upgrading for more intensive services, including replacement of level crossings. (Map: OpenTopoMap).

The line to Hasselt has one intermediate station, at Diepenbeek. The former station at Beverst could be re-opened. There is however, no point in a new station to serve the campus at Diepenbeek, which is too far from the rail line. It might be possible to re-route the line, closer to the campus: that would require about 3 km of new alignment.

Most of the stops on the proposed tram line, can also be served by a restored rail line. Obviously a regional railway cannot duplicate the proposed on-street sections in Hasselt and Maastricht, but that is offset by faster journey times. In Maastricht, a rail line would have much better connections at Maastricht station – with Intercity and regional trains, and with regional bus services.

Regionale tramlijn Den Bosch-Waalwijk-Breda

Deze voorgestelde regionale tramlijn maakt gebruik van een deel van de voormalige spoorlijn Den Bosch – Waalwijk – Lage Zwaluwe. Het gedeelte Lage Zwaluwe – Oosterhout is nog in gebruik als goederenlijn, en zou niet door de nieuwe tramlijn gebruikt worden.

Er zijn al voorstellen gedaan tot heropening van de lijn, bijvoorbeeld als light-rail. Het tracé is grotendeels intact, deels als fietspad. In de hier voorgestelde variant zou de tram deels door de dorpskernen rijden, en ook langs de bebouwde kom van Den Bosch. De lijn veronderstelt een spoorlijn Utrecht – Breda, met een station aan de oostrand van Oosterhout, bij afrit 19 van de A27. De kortste variant van de lijn, met een stuk tramlijn door de velden van Waspik naar Oosterhout, zou ongeveer 43 km lang zijn (32 km Den Bosch – Oosterhout). Het is niet bedoeld voor vervoer Den Bosch – Breda: er ligt al een spoorlijn. Het is wel bedoeld om de dorpen met die twee steden, met de Intercitystations, en met elkaar, te verbinden. Dat de reistijd over de heel lengte iets meer dan een uur zal zijn, is dan niet zo’n probleem.

De tramlijn begint bij station Den Bosch, volgt het oude tracé tot aan het Transferium, en buigt naar het noorden om de Vlijmenseweg te volgen, met een halte bij het nieuwe Jeroen Bosch Ziekenhuis. Het oude tracé liep in een rechte lijn, door wat tegenwoordig een natuurgebied is (Moerputten). De nieuwe tramlijn volgt de Vlijmenseweg aan de zuidzijde, met een halte ter hoogte van de Helftheuvelweg. Het volgt de boog van afrit 45, kruist de snelweg A59, en loopt naast deze aan de noordzijde, tot aan de bebouwde kom van Vlijmen.

De tramlijn volgt de oude dorpsweg door Vlijmen, langs de winkels: de straat is breed genoeg. Bij de Tunnelweg draait het naar het zuiden, kruist de A59, en volgt dan het oude tracé, naast de snelweg. Bij afrit 43, buigt de lijn af van het oude tracé, en volgt de hoofdstraat door Nieuwkuijk (ook een brede Brabantse dorpsstraat). De lijn volgt deze weg tot aan Drunen, en dan de even brede dorpsstraat door Drunen. Bij de Baardwijkse Overlaat is de lijn terug bij het oude tracé.

Door Waalwijk volgt de lijn het oude tracé, een rechte lijn. Deze ligt slechts 600 meter ten zuiden van het centrum.

 
Tussen Waalwijk en Waspik blijft de lijn op het oude tracé: afgezien van een nieuwbouwwijk aan de oostrand van Waalwijk, is er weinig bebouwing. Er komen haltes bij Vrijhoeve en Nieuwe-Vaart.

Na Waspik, met een halte op de plek van het oude station, verlaat de tramlijn het oude tracé, en buigt af naar het zuidoosten, door de Gecombineerde Willemspolder. Dit is min of meer een rechte lijn naar de plek van een toekomstige Intercity-station Oosterhout, aan de lang geplande lijn Utrecht-Breda. Van hier gaat de lijn door Oosterhout, eerst over de snelweg A27 heen, en dan langs de Bovensteweg. De lijn volgt dan de Pasteurlaan (langs het ziekenhuis), en de Strijensestraat. Bij de rotonde (Torenstraat) komt er een halte, enkele honderden meters van het centrum.

….

De lijn volgt dan de bocht van de weg, en draait richting Breda, langs de Van Liedekerkestraat en de Bredaseweg. Vandaar loopt het in een rechte lijn, langs de oude hoofdweg door Teteringen, naar Breda. De tramlijn kruist de spoorlijn Breda-Tilburg met een tunnel of viaduct, met mogelijk hier een nieuw station (viaduct Kapitelweg is een alternatief). In Breda loopt de lijn langs de Sint Ignatiusstraat, Nassaustraat en Sophiastraat, naar het station.

 

Een alternatief voor de korte route Waspik-Oosterhout is om het oude tracé verder te volgen richting Raamsdonksveer, met een halte bij Raamsdonk. Net na de kruising met de snelweg A59 zou de tramlijn dan van het oude tracé afbuigen, onder de A27 gaan, en een brede straat aan de zuidrand van Raamsdonksveer volgen, tot aan de rotonde van afrit 34. Hier zou het naar het zuiden draaien, en de oude weg naar Oosterhout volgen (evenwijdig aan de A27).

….

Zie ook: tramlijnen in Den Bosch.