Een bescheiden tramnet in Dordrecht kan het model volgen, van de voorgestelde tramlijnen in Den Bosch. Van een enkele stamlijn in de binnenstad, zouden een aantal radiale lijnen aftakken. Dordrecht maakt deel uit van een agglomeratie (Drechtsteden), maar de stad zelf is een duidelijk afgebakende gemeente, op een eiland. Het heeft een bevolking van 120 000. De hier voorgestelde tramlijnen bedienen vooral de stad zelf: één lijn kan naar Sliedrecht worden doorgetrokken.
Dordrecht, binnenstad…
De stamlijn zelf is eenvoudig: het loopt over de weg langs het station. Het zou niet door de binnenstad lopen, want het stratenpatroon laat dat niet toe. De lijnen vanuit het zuiden bereiken de stamlijn via een tramtunnel onder de spoorlijn, vanaf het Van Baerleplantsoen. Het loopt verder over de Burgemeester de Raadtsingel en Toulonselaan, naar het Sumatraplein.
Dordrecht, stamlijn…
Vanaf de tramtunnel begint een lijn naar Wielwijk, dat de route van buslijn 4 volgt: eerst over de Hugo de Grootlaan en de Viottakade, en langs het Marisplein. Bij het Marisplein loopt de lijn aan de voet van de oude zeedijk (Zuidendijk), maar er is voldoende ruimte. Het gaat verder door de wijk Wielwijk, over de Karel Doormanweg en de Trompweg – langs het winkelcentrum, dat recent verbouwd is. Deze lijn zou eindigen bij het ziekenhuis. Gemeten vanaf het station is het 4 km lang.
Klik om te vergroten…
De tweede lijn naar het zuiden (naar Sterrenburg) zou ook bij de tramtunnel beginnen. Het loopt langs het Weizigtpark, over de Krispijnseweg, richting Station Dordrecht-Zuid, de huidige route van buslijn 5. Er zijn vage plannen om dit station te vervangen door twee nieuwe stations, beide op circa 1500 m afstand.
Na het station verlaat buslijn 5 de hoofdweg, om een lus door de wijk Sterrenburg te rijden. (Dat is typerend voor jaren-’70 en jaren-’80 nieuwbouwwijken). De tram rijdt juist langs de hoofdweg door de wijk, tot aan zijn eindpunt aan het Lunenburgplein. De wijk is ruim opgezet: het enige knelpunt op dit tracé ligt bij de brug over de Copernicusweg, dat in de huidige vorm ongeschikt is voor een tram. Het winkelcentrum hier moet een noordelijk ingang krijgen (het is sowieso aan een volledige verbouwing toe). Deze lijn is, gemeten vanaf het station, 5 km lang.
Klik om te vergroten…
Een lijn richting zuidoost (Dubbeldam) zou van de Sterrenburg-lijn aftakken, aan de hoek van het Weizigtpark. Het draait naar links de Mauritsweg op, dan naar rechts over de Nassauweg. Deze is duidelijk ooit bedacht als invalsweg, en is heel breed uitgevoerd. Aan de rand van de wijk sluit het aan, op de Laan der Verenigde Naties / Overkampweg. Deze brede weg kruist eerst de spoorlijn naar Breda: hier komt het verplaatste station, Dordrecht Leerpark. De tram gaat onder de Rondweg (N3), en langs het ziekenhuis. De tramlijn draait vervolgens naar het noorden, met een klein stuk door Park Overkamp, om aan te sluiten op de Burgemeester Jaslaan.
De lijn draait vervolgens naar rechts, naar de Dubbelsteynlaan West. De tramlijn volgt deze weg door de wijk Dubbeldam, langs de winkels op het Damplein, en over de Rechte Zandweg naar de Provincialeweg. Vandaar zou het, via de Vissersdijk Beneden, het station Dordrecht Stadspolders bereiken. Hiervoor is een doorbraak nodig, dat ook een oude dijk doorsnijdt. (Noordendijk: oude zeedijken zijn kenmerkend voor de Zuid-Hollandse en Zeeuwse eilanden). Het station ligt op de lijn naar Gorinchem (MerwedeLingelijn). Deze tramlijn wordt 6 km lang, gemeten vanaf Station Dordrecht.
Klik om te vergroten…
Aan de andere kant van de stamlijn, begint bij het Sumatraplein een lijn richting oosten. Deze volgt de route van buslijn 5 over de Reeweg, en over de Provincialeweg, dat een oud wegtracé volgt (Reeweg / Haaswijkweg). Bij het Halmaheiraplein kruist de tram de spoorlijn naar Gorinchem: de kruising moet ongelijkvloers worden. Een station hier zou ook logisch zijn. Omdat de spoorlijn tussen Halmaheiraplein en Station Dordrecht duidelijk een barrière vormt, is ondertunneling van de spoorlijn de logische oplossing. De tram rijdt dan op maaiveld.
De tram gaat verder over de Provincialeweg. Bij het Regiobureau van de politie kruist het de lijn door Dubbeldam. Buslijn 5 verlaat daarna de Provincialeweg, en gaat de wijk Stadspolders binnen, om een lus te rijden. De wijk is daarop bedacht, met een ringweg binnen de bebouwing, is op een buslijn bedacht. De tram bedient alleen de zuidhelft van de wijk: het rijdt naar een eindpunt bij De Hoven, de laatste uitbreiding van de wijk. Deze tramlijn wordt 5,5 km lang, gemeten vanaf Station Dordrecht.
De vijfde lijn zou vanaf het Sumatraplein rechtdoor lopen, over de Oranjelaan, langs de 19e-eeuwse en vroeg-20e-eeuwse wijken. Het kruist de Wantij, en gaat verder over de Merwedestraat, de route van buslijn 4. Dit gebied hoort tot een langgerekt eiland tussen de Beneden Merwede, Wantij en Nieuwe Merwede. Aan de noordkant van de weg ligt industrie, aan de zuidkant twee woonwijken. De lijn gaat verder over de Baanhoekweg, langs de geïsoleerde wijk Merwedepolder. Na de laatste industrie, kruist de spoorlijn naar Gorinchem het eiland. Hier ligt het eindpunt van buslijn 4: ten oosten daarvan is het eiland bijna onbebouwd. Tot aan de spoorlijn is de lijn 6 km lang.
Doortrekking naar Sliedrecht is een logische optie voor deze lijn. Een tramtunnel lijkt de enige mogelijkheid, omdat een brug te vaak open zou gaan voor de scheepvaart. In Sliedrecht kan de lijn de hele hoofdstraat volgen, van west naar oost: de hele lijn wordt dan ongeveer 10 km lang. Het kan ook afslaan na een centrum-halte, naar een eindpunt bij Station Sliedrecht – maar dat zou teveel de bestande spoorverbinding dupliceren.
De vijf takken en de stamlijn worden door drie tramlijnen bediend. In welke combinatie, wordt hier niet besproken – dat hangt af van de vervoersstromen. In elk geval is het niet zinnig dat een lijn zichzelf kruist (tak 3 met tak 4): één van de lijnen zal een eindpunt krijgen bij het station, of bijvoorbeeld op de Oranjelaan, of bij het Halmaheiraplein.
Infrastruct 